STAT to narzędzie przesiewowe drugiego stopnia o wysokiej użyteczności klinicznej oraz bardzo dobrych własnościach psychometrycznych. Wg Amerykańskiej Akademii Neurologii oraz Amerykańskiej Akademii Pediatrii może być używany jako narzędzie przesiewowe (jest szybki i praktyczny), a także w procesie samej diagnozy jako ustrukturyzowane uzupełnienie obserwacji klinicznych.
STAT umożliwia wskazanie ryzyka zaburzeń ze spektrum autyzmu u najmłodszych dzieci od 14 miesiąca życia (za: Stone, McMahon i Henderson, 2008). Składa się z 12 modułów podzielonych na 4 sekcje (ZABAWA, PROSZENIE, KIEROWANIE UWAGI, NAŚLADOWANIE), z których każda umożliwia obserwację nieprawidłowych zachowań charakterystycznych dla spektrum autyzmu.
Im wcześniej, tym lepiej!
Współczesna wiedza nt. autyzmu pozwala na zaobserwowanie niepokojących zachowań u coraz młodszych dzieci. Wczesne rozpoznanie objawów oraz ocena stopnia ryzyka są niezwykle ważne dla dalszej diagnostyki i podjęcia odpowiednich działań interwencyjnych. Niestety, wiele dzieci nie otrzymuje diagnozy ani specjalistycznej pomocy do momentu osiągnięcia wieku przedszkolnego lub dłużej, co negatywnie wpływa na ich dalszy rozwój.
Korzystając z testu STAT można określić czy dziecko w przedziale wiekowym 14-36 miesięcy, którego rozwój budzi niepokój, znajduje się w grupie ryzyka autyzmu, czy też innych zaburzeń rozwojowych. Pozwala to na odpowiednie ukierunkowanie dalszej diagnostyki. Z tego względu według zaleceń Amerykańskiej Akademii Pediatrii i Amerykańskiej Akademii Neurologii STAT jako protokół ustrukturalizowanej obserwacji może także stać się częścią diagnozy.
Kto może korzystać ze STAT?
STAT został zaprojektowany dla specjalistów pracujących z małymi dziećmi w celu umożliwienia interwencji w przypadku odchyleń od prawidłowego rozwoju u najmłodszych. Skierowany jest przede wszystkim do: terapeutów, psychologów, logopedów, pedagogów w żłobkach i przedszkolach, a także pracowników służby zdrowia.
Badanie STAT można przeprowadzić zarówno w warunkach klinicznych, w placówce edukacyjnej, jak i u dziecka w domu. Do ewaluacji wykorzystywany jest Zestaw Testowy (STAT Test Kit).
Czym STAT różni się od innych narzędzi przesiewowych?
1) Testy przesiewowe dzielą się na narzędzia I i II stopnia. Narzędzia I stopnia mają za zadanie wyodrębnić dzieci z ryzykiem autyzmu z grupy dzieci zdrowych. Zadaniem narzędzi II stopnia jest natomiast rozróżnienie ryzyka autyzmu spośród innych nieprawidłowości rozwojowych.
2) Z tego względu Amerykańska Akademia Pediatrii uznaje, że spośród testów przesiewowych jedynie narzędzia II stopnia można włączyć w proces diagnozy autyzmu - w celu właściwej identyfikacji dzieci, które już są w grupie ryzyka zaburzeń rozwojowych (Johnson, Myers i CDC, 2007/2014, s. 1199). STAT jako jedyne narzędzie przesiewowe jest rekomendowane do użycia diagnostycznego przez Amerykańską Akademię Neurologii (Filipek i in., 2000, s. 475). Jest to bardzo praktyczne rozwiązanie – test STAT przeprowadza się szybko (czas obserwacji – ok. 20-30 min.).
3) STAT to interakcyjne, obserwacyjne narzędzie, którego podstawą jest przede wszystkim zabawa z dzieckiem. STAT jest przyjemnym doświadczeniem zarówno dla dziecka jak i dla specjalisty przeprowadzającego test.
4) STAT został zaprojektowany w taki sposób, by w swej pracy mogli korzystać z niego specjaliści różnych dziedzin .
5) STAT ma bardzo dobre parametry psychometryczne – dla dzieci powyżej 14 m.ż. czułość (sensitivity) 0,93, swoistość (specificity) 0,83 (za: Stone, McMahon i Henderson, 2008, s. 565). Jako jedyne narzędzie przesiewowe przewiduje w ramach certyfikacji uzyskanie i weryfikację zgodności z trenerem, która zapewnia wysoką jakość ocen prowadzonych testem STAT.
6) Od kwietnia 2015 r. STAT jako jedyne narzędzie przesiewowe II stopnia będzie dostępny w Polsce.
Pierwsze w Europie szkolenie z testu przesiewowego STAT
Jednodniowe szkolenie, po którym uczestnicy mają możliwość przystąpienia do ubiegania się o certyfikat STAT odbędzie się w dniach 25 lub 26 kwietnia 2015 roku (terminy do wyboru) w Warszawie w godz. 9.00-17.30.
Szkolenie poprowadzą:
25.04 - prof. Wendy Stone (University of Washington) - twórczyni narzędzia, z towarzyszeniem Amy Swanson (Vanderbilt Kennedy Center) i dr Agnieszki Rynkiewicz (ASC-Med);
26.05 – dr Agnieszka Rynkiewicz (ASC-Med), z towarzyszeniem prof. Wendy Stone (University of Washington) i Amy Swanson (Vanderbilt Kennedy Center).
Szkolenie będzie odbywać się po angielsku z symultanicznym tłumaczeniem na język polski. Podczas części szkolenia, w pomieszczeniu obok będą odbywały się sesje obserwacji STAT, które będą transmitowane na żywo i komentowane przez trenera.
Certyfikacja
Uczestnicy szkolenia, którzy zdobędą certyfikat, mają prawo przeszkolić z użycia narzędzia inne osoby ze swojej placówki. Jest to wygodne i ekonomiczne rozwiązanie dla każdego ośrodka, w którym pracuje co najmniej kilku specjalistów.
Koszt szkolenia/certyfikacji/zestawu testowego:
Jednodniowe szkolenie STAT (25.04. lub 26.04.) - 1500 PLN; materiały szkoleniowe, obiad i przerwy kawowe zapewnia organizator. Szkolenie odbędzie się w trybie „live training” – uczy korzystania z narzędzia i jest niezbędnym warunkiem do przystąpienia do procesu certyfikacji. Pobierz plan szkolenia.
Certyfikacja STAT – 1500 PLN. Proces certyfikacji obejmuje uzyskanie ponad 80% zgodności w zakresie przeprowadzania i oceny obserwacji przy użyciu testu STAT; odbywa się w kolejnych tygodniach po zakończeniu szkolenia. Polega na analizie i ocenie dostarczonego filmu z obserwacji sesji jak również nadesłaniu do oceny własnych nagrań dwóch sesji obserwacji STAT wraz z oceną.
Uzyskane uprawnienia – możliwość korzystania z testu STAT jako narzędzia przesiewowego, jak również włączenia obserwacji STAT do postępowania diagnostycznego. Osoba certyfikowana może również wewnętrznie nieodpłatnie szkolić innych specjalistów z macierzystej placówki z testu STAT. Wewnętrznie przeszkoleni specjaliści mogą tak długo przeprowadzać badania STAT, jak długo ich praca jest nadzorowana przez certyfikowaną osobę, która czynnie bierze udział w badaniach przesiewowych w ośrodku. Możliwość szkolenia współpracowników jest przypisana do osoby posiadającej certyfikat, a nie do ośrodka.
Lista osób posiadających certyfikat STAT w Polsce będzie na bieżąco uaktualniana i dostępna na stronie www.sotis.pl.
Zestaw pomocy testowych – 1200 PLN pomoce + podręcznik + zestaw arkuszy testowych. Użycie zestawu pomocy stanowi niezbędny warunek posługiwania się testem STAT. Grupa specjalistów z tej samej placówki może korzystać z jednego Zestawu Testowego.
W razie jakichkolwiek wątpliwości dotyczących powyższych opłat, szczegółów szkolenia oraz uzyskanych uprawnień prosimy przed dokonaniem płatności o uprzedni kontakt emailowy (stat@sotis.pl).
Zapisy na szkolenie:
Aby zapisać się na szkolenie należy:
(1) wysłać wypełniony formularz z danymi osoby pragnącej uczestniczyć w szkoleniu, oraz deklarację, czy planowana jest także certyfikacja oraz zakup zestawu testowego (formularz do pobrania TUTAJ);
(2) dokonać wpłaty 1500 zł na konto SOTIS ASSESSMENT & DIAGNOSTICS Sp. z o.o. (ul. Smocza 6a/1, 31-069 Kraków), nr.: 22 1600 1039 0002 0031 3228 0001, wpisując w tytule przelewu „Opłata za szkolenie STAT, data – np. 25.04.2015”. Dla formowania listy uczestników szkolenia decydująca jest kolejność wpłat za szkolenie. Zwroty opłat nie będą dokonywane (oprócz sytuacji, w których siła wyższa uniemożliwiłaby przeprowadzenie szkolenia).
(3) do 20.03.2015 należy dokonać opłaty za Zestaw Testowy (1200 zł), wpisując w tytule przelewu „Opłata za Zestaw STAT”.
(4) do 11.04.2015 r. należy dokonać opłaty za proces certyfikacji STAT (1500 zł), wpisując w tytule przelewu „Opłata za certyfikację STAT”.
Informacja:
Pytania dotyczące szkolenia STAT należy kierować do p. Agnieszki Obuchowicz (tel. 605 388 499, stat@sotis.pl).
Wybrana literatura:
Filipek, P., Accardo, P., Ashwal, S., Baranek, G., Cook, E., Dawson, G.; Gordon, B., Gravel, J., Johnson, C., Kallen, R., Levy, S., Minshew, N., Ozonoff, S., Prizant, B., Rapin, I., Rogers, S., Stone, W., Teplin, S., Tuchman, R., i Volkmar, F. (2000). Practice parameter: Screening and diagnosis of autism. Report of the Quality Standards Subcommittee of the American Academy of Neurology and the
Child Neurology Society. Neurology, 55, 468-479.
Johnson, C. P., Myers, S., i Council on Children with Disabilities (2007/confirmed 2014). Identification and evaluation of children with Autism Spectrum Disorders. Pediatrics, 120 (5), 1183-1215.
Stone, W., McMahon, C., i Henderson, L. (2008). Use of the Screening Tool for Autism in Two-Year-Olds (STAT) for children under 24 months: An exploratory study. Autism, 12, 557-573.